Şu An Okunan
Şair Dedem’e Fongogo’dan Sansür

Şair Dedem’e Fongogo’dan Sansür

Serra Bucak’ın, Türkiye Kürdistan Demokratik Partisi (T-KDP) genel başkanı, hukukçu ve şair olan dedesi Faik Bucak’ı onu alan ilk belgesel çalışması Şair Dedem / Faik Bucak (Kale min ê Helbestva) için Fongogo’ya yaptığı başvuru, projenin “hassas konulara dokunduğu” gerekçesiyle geri çevrildi. Yönetmen Bucak, Kürt toplumunu ilgilendiren bir projenin ötekileştirilmesini incitici bulduğunu ve sanki suçluymuş hissine kapılarak “Acaba nereyi düzeltsem?” gibi sorularla mücadele ettiğini ifade etti.

Serra Bucak’ın, dedesi Faik Bucak’ın siyasi ve edebi yaşamını anlatırken Kürt toplumunun maruz kaldığı siyasi müdahaleler ve yaşanmışlıkları da dönemin tanıklarının anlatımlarıyla bütünleştirerek sunduğu bir hafıza çalışması olan Şair Dedem / Faik Bucak (Kale min ê Helbestva) belgeseli Fongogo tarafından, “hassas konulara” dokunduğu gerekçesiyle reddedildi. Kabaca 150 bin lira bütçeye ihtiyaç duyulan belgesel projesi için film fonları ve alternatif fonlara başvurulardan cevap bekleyen Bucak, bu süreçte aile üyelerinin katkılarıyla belgesel çekimlerine başladı. Kitlesel fonlama platformu Fongogo’ya da başvuru gönderen Bucak, başvurusunun ardından projenin başlatılması için kendisine üç iş günü içinde geri dönüş yapılacağının iletildiğini fakat bu süre içerisinde cevap alamadığını belirtti. Bir hafta sonra kendisine ulaşan e-postada ise projenin reddedildiğini şu cümlelerle öğrendi: “Projeniz direkt olarak siyasi kimliği olmasa da dokunduğu konular bakımından hassas konular olduğu için, projenizi geri çevirmek durumundayız. Bu konuda sizlerden anlayış bekliyoruz.”

Konuyla ilgili Susma Platformu’na konuşan Bucak, Fongogo yönetimine bahsi geçen “hassas konuların” neler olduğunu sormaktansa daha çok teaser’ı ve tanıtım metnini sorgulamaya başladığını, bu sorgulamanın kendi üzerinde baskı yarattığını, çünkü “hassas konular” diye kısıtlanan ifadenin aslında kendisi, ailesi ve Kürt toplumunun gerçeği olduğunu ifade etti. Daha önce sansür muamelesine maruz kalmadığını, çevresinden de böyle bir durumun yaşandığına dair herhangi bir duyum almadığını söyleyen Bucak, duygularını şöyle aktardı: “Ben bu engelleme konusunda doğrusu üzgünüm… Bunca politik baskı ve ayrımcılık varken, Fongogo ve benzeri sivil alan diyeceğimiz platformların da konu Kürt sorununa geldiğinde buna ‘hassasiyet’ meselesi ile yaklaşması incitici… Hatta beni ‘ne yaptım ki acaba?’, ‘metinde ne yazdım?’ ya da ‘çekimlerin neresi kimi rahatsız etti?’ gibi sorgulamalara götürmesi ayrıca manidar. Bende ‘engelleyebilir miydim?’, ‘nereyi düzeltseydim acaba?’ duygusu yaratması çok korkunç.” Öte yandan Susma Platformu’nun, konuyla ilgili görüşlerini almak üzere Fongogo’ya ilettiği sorulara henüz yanıt gelmedi.

Serra Bucak’ın dedesi Faik Bucak’ın kendi sesinden şiirlerine ulaşma, onu tanıma ve dönemi anlama yolculuğunu Kürt sorununa dair bir hafıza çalışmasına dönüşüyor. 1938 Dersim ayaklanmasından başlayıp T-KDP’nin kurulduğu 1965’e dek yaşananlarda partinin genel başkanı, hukukçu ve şair olan Faik Bucak’ın tutumu, yaklaşımları, edebi yanı ve suikasta uğrayıp hayatını kaybedişi, ailesi ve akrabalarının tanıklıklarıyla aktarılıyor. Belgeselde 1940’lı yıllarda Kürt öğrencilerin buluşma noktası olan İstanbul Vezneciler’deki Dicle Talebe Yurdu, 27 Mayıs 1960 darbesi ertesinde Kürt aşiret önde gelenlerinin Sivas Kampı’na gönderildiği 55’ler Olayı gibi konulara da değiniliyor.

Şair Dedem / Faik Bucak belgeseli; Ahu Öztürk’ün Toz Bezi (2016), Vuslat Saraçoğlu çektiği Borç (2018), Serhat Karaaslan imzalı Görülmüştür (2019) gibi filmlerin görüntü yönetimini üstlenen Meryem Yavuz’un görüntü yönetmenliğinde çekiliyor. Özkan Küçük imzalı Pepûk (2013) ve Piran Baydemir’in çektiği Fecîra (2017) gibi kısa film ve belgesellerin ses kayıtlarını yapan Ortadoğu Sinema Akademisi Derneği üyesi Mîr Mustafa Baydemir, Bucak’ın belgesel projesinde de aynı görevi üstleniyor. Belgeselin yapım işlemleri ve kurgusunu ise Özkan Küçük’e ait.

Öte yandan Serra Bucak’ın, bilgisi ve birikimiyle belgesele desteğini sunan babası Serhat Bucak’ın kaleme aldığı “Kürt Hâkim/Faik Bucak’ın Yaşamı” adlı kitap da bu yıl içinde Avesta Yayınları’ndan yayımlandı.