Bergen filminin Adana Kozan’daki gösterimine belediye başkanınca “yasak” getirildi. Filme uygulanan sansür kamuoyunda tepki çekerken Bergen’in senaristleri ve sinema meslek örgütlerinin imzasıyla yayımlanan açıklamada Kozan Belediye Başkanı’nın “bu kararı Bergen’i öldüren erkeğin baskıları sonucu” aldığı öne sürüldü, “Faili susturun, kadının sesi olun!” çağrısı yapıldı.
Yönetmenliğini Mehmet Binay ve M. Caner Alper’in üstlendiği, senaryosunu Sema Kaygusuz ve Yıldız Bayazıt’ın kaleme aldığı Bergen filmi, arabesk şarkıcı Bergen’in yaşam öyküsünü anlatıyor. Farah Zeynep Abdullah’ın Bergen’e hayat verdiği filmde ona Erdal Beşikçioğlu, Tilbe Saran ve Nergis Öztürk gibi isimler eşlik ediyor. 4 Mart itibarıyla sinemalarda gösterime giren film, her sene Almanya’nın Nürnberg kentinde düzenlenen Türkiye Almanya Film Festivali’nin 26. edisyonunun da açılışını yaptı. Türkiye’de 369 sinema salonunda gösterime giren filmin Adana’nın Kozan ilçesindeki gösterimiyse yasaklandı.
Kozan’da Sansür, İstanbul Galasına Çevik Kuvvet Desteği
Bergen’i öldüren Halis Serbest’in yaşadığı ilçe olarak bilinen Kozan’daki gösterimin Kozan Belediye Başkanı Kazım Özgan tarafından engellendiğini duyuran gazeteci Candaş Tolga Işık, Özgan’la iletişime geçtiğinde filmin gösterimden çekilmesiyle ilgili sorularının yanıtsız kaldığını ve “Öyle uygun görüldü” cevabı aldığını belirtti. Işık ayrıca filmin İstanbul’daki galasına çevik kuvvetin geldiğini ve filmin yapımcılarının ölüm tehdidi aldıklarını, bu nedenle de korumalarla yaşadıkları bildirdi.
Yasaklama kararının kamuoyunda ses getirmesinin ardından DHA’ya açıklamalarda bulunan belediye başkanı, filmin Adana Kozan’da gösterime gireceği gün kaldırıldığı iddialarına “Vizyona hiç girmeyen film nasıl yayından kaldırılır? Araştırdım film şiddet içeriyor, bu nedenle ilçede hiç yayınlanmayacak,” sözleriyle yanıt verdi. Özgan 5 Mart tarihli açıklamasında filmin ilçede henüz vizyona girmediğini ancak sinema yöneticilerinin yayınlanması için rezervasyon yaptırmış olabileceğini ifade etti. “Sinemada bizim bir stratejimiz var,” diyen Saadet Partili Özgan, Bergen filminin şiddet içerdiğini bu nedenle yayımlanmasına izin vermeyeceğini söyledi.
Filmin ilçede vizyona girmediğinin altını çizen Özgan, “Çevik kuvvetin gelip sinemayı kapattığı yönde iddialar ortaya atıldı. Tamamen asparagas. Film vizyona girmedi ki, çevik kuvvet gelsin. Beni arayanlara ‘öyle uygun görülmüş’ dedim. Bunun altında ne aranıyor bilmiyorum. Yıllar önce yaşanmış bir hikâye, herhalde hukuk gerekeni yapmış. Bunun reklamını mı yapıyorlar acaba, daha çok izlensin diye. Benim kimseden çekinecek halim yok. Allah’tan başka kimseden çekinmem, korkmam. Sadece neden budur. Burada gala da olmayacaktı. Rezerve edilmiş olabilir benim haberim yokken. Bana gelip söylediler, edebilirler vazgeçeriz. Bu normal ticaretin getirdiği bir şey,” dedi.
Şiddeti Mahkûm Etmeyi Amaçlayan Film Şiddet Gerekçesiyle Sansüre Uğratıldı
Bergen‘in senaristleri ve on meslek örgütünün imzasıyla yayımlanan ortak bildiride filmin Kozan Belediye Sineması’nın gösterim planında olduğu ve filmle ilgili her türlü materyal ellerine ulaştırıldığı hâlde belediye başkanı tarafından son anda gösterimden kaldırıldığına dikkat çekildi. “Bir sanatçı kadına yönelik ölümle sonuçlanan şiddeti anlatan ve bu şiddeti mahkûm etmeyi amaçlayan Bergen filmi, belediye başkanı tarafından şiddet içeriyor gerekçesiyle sansüre uğratılmıştır,” denilen açıklamada yasaklama için 5244 sayılı Sinema Filmlerinin Değerlendirilmesi ve Sınıflandırılması ile Desteklenmesi Hakkında Kanun işaret edilerek ilgili uygulamanın Kültür ve Turizm Bakanlığı kontrolü altında uzman ve psikologların bulunduğu bir kurulun kararıyla yapılabileceği vurgulandı.
“Bu fiili sansür uygulamasının ülkemize bir anlayış olarak yerleşmemesi adına karşı adımlar atılması gerektiğini” ifade eden meslek örgütleri, fiili sansür uygulamasını ve mağdur yerine failin yanında saf tuttuğu belirtilen belediye başkanı Kazım Özgan’ı kınadı. Açıklamada Özgan’ın cinayet hükümlüsü Halis Serbest’in baskıları sonucu filmi yasakladığı ifade edildi.
Bildiride ayrıca Serbest’in televizyon programlarına katılıp açıklamalarda bulunmasına da tepki gösterildi. Serbest’in ulusal bir kanaldan yapımcı ve senaryo yazarlarını açıkça ölümle tehdit ettiği ifade edilen açıklamada “Yapım ekibi tarafından tehdidin gerçekleştirildiği TV kanalına yazılı olarak başvurulduğu hâlde, cinayet failinin hala aynı TV kanalında kendini özgürce ifade edebilmesi üzücüdür,” denilerek basın yayın organlarına sorumlu yayıncılık örneği göstermeleri, kadına karşı uygulanan şiddetin karşısında durmaları ve reyting uğruna cinayet failini ekranlara taşımamaları için çağrıda bulunuldu.
Kamusal Alanda Fail Aklanmaya Çalışılıyor
Medyascope’tan Sema Kızılarslan’a konuşan Bergen‘in senaristlerinden Yıldız Bayazıt, Kozan’da filmin gösterimden kaldırılmasını ‘keyfi bir sansür’ olarak yorumlarken bu uygulamayla kamusal alanda failin aklanmaya çalışıldığını söyledi: “Kozan Belediye Sineması’nın, talebi üzerine film ellerine ulaştıktan sonra vizyon günü ‘şiddet içeriyor’ gerekçesi ile yayınlamama kararını fiili ve keyfî sansür olarak görüyorum. Konu iki açıdan önemli, birincisi sansür algısı, ikincisi gerekçe olarak iddia edilen şiddet içeriği.”
Kamusal alanda faillerin aklanması durumunun ilk defa olmadığını hatırlatan Bayazıt, bu olayın bir daha yaşanmaması için direndiklerini ve direnecekleri ifade etti. Bayazıt ayrıca Serbest’in televizyon programlarında kendine yer bulmasını eleştirerek medya aracılığıyla yaratılmak istenen algıya dikkat çekti: “Kadın cinayetleri politiktir. Bergen cinayeti hem 32 yıl önce failin aldığı ceza süreci hem de bugün katile mikrofon uzatan, ‘Pişman değilim’ açıklamasına izin veren ulusal medya aracılığı ile kamuda yaratılan algı nedeniyle apaçık politiktir.”
