Şu An Okunan
Sera Kadıgil, RTÜK Sansürünü Meclise Taşıdı: Başka Hangi Senaryolara Müdahale Edildi?

Sera Kadıgil, RTÜK Sansürünü Meclise Taşıdı: Başka Hangi Senaryolara Müdahale Edildi?

Susma Platformu’nun görüşmeleri sonucu TİP Milletvekili ve avukat Sera Kadıgil, yeni yönetmelikle birlikte yetki alanı genişleyen RTÜK’ün müdahalelerini meclis gündemine taşıdı. Kadıgil’in soru önergelerinde Şimdiki Aklım Olsaydı ve Aşk 101 vakaları da sorgulanıyor.

Kültür, sanat ve medya alanlarındaki ifade özgürlüğü ve sansür meseleleri hakkında 2016 yılından bu yana faaliyette olan Susma Platformu, çalışmalarını Meclis’e sunmak amacıyla farklı partilerden milletvekilleriyle görüşmeler gerçekleştiriyor. Platformun görüşmeleri sonucu Türkiye İşçi Partisi (TİP) milletvekili ve avukat Sera Kadıgil, Radyo Televizyon Üst Kurulu’nun (RTÜK) müdahale ve erişim engellerine dair iki ayrı soru önergesi hazırlayarak Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) sundu.

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un yazılı olarak yanıtlaması istemiyle sunulan her iki önergede de 1 Ağustos 2019 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan Radyo, Televizyon ve İsteğe Bağlı Yayınların İnternet Ortamından Sunumu Hakkında Yönetmelik ya da pek çoklarının tanımıyla ‘sansür yasası’ ile müdahale alanı epey genişleyen RTÜK’ün ‘sansür kurulu’ olarak görev yapıp yapmadığı sorgulanıyor. Basına yansıyan haberler örnek gösterilerek, RTÜK’ün yayınların içeriklerine karışma yetkisi olmamasına karşın dizilerin senaryolara müdahale etmesi ve internet radyolarına erişim engeli uygulaması gündeme getiriliyor.

“RTÜK’ün çekimlerden önce dizi/filmlere müdahale ettiği doğru mudur?”

27 Ekim 2021 tarihli soru önergesinde Kadıgil, hikâyesinde eşcinsel karaktere yer verdiği duyumları üzerine tepki çeken ve çekimlere bir gün kala iptal edilen Netflix’in Türkiye yapımı dizilerinden Şimdiki Aklım Olsaydı ile yine eşcinsel karaktere yer verdiği için uzun süre tartışma konusu olan ve sosyal medyada homofobik kampanyaların hedefi olan bir diğer Netflix dizisi Aşk 101 gibi yapımları örnek gösteriyor. Kadıgil, söz konusu dizilerin sosyal medyada hedef gösterilmelerini takiben RTÜK’ün talebiyle platformlardan kaldırıldığını hatırlatıyor. Üst Kurul’un yasal olarak ön denetim, yani yayınların yayımlanmadan önce içeriklerine müdahale yetkisine kağıt üzerinde sahip olmasa da senaryolara müdahale ettiğine dair haberlerin basına yansıdığını hatırlatan Kadıgil, şu sorulara cevap istedi:

  1. RTÜK’ün bu şekilde çekilmeden önce müdahale ettiği doğru mudur? Bu şekilde müdahale edilen başka dizi/film var mıdır?
  2. “Toplumun milli ve manevi değerlerine aykırı, çocuk ve gençlerin ruhsal gelişimlerine olumsuz etki edebilecek yayınlar”a dair standart nasıl belirlenmektedir?
  3. Bu konuda hangi uzmanlık alanlarından kişilere/kurumlara danışılmaktadır?
  4. Süreçte herhangi bir sivil toplum kuruluşuna yer verilmekte midir?

“Radyo yayınlarını kaldırma başvurularında esas teşkil eden nedir?”

Kadıgil, yine 27 Ekim 2021 tarihli diğer soru önergesinde ise yeni yönetmelik dâhilinde RTÜK’ün başvurusu ve Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun (BTK) kararıyla internet radyolarının engellenmeye başladığına dair haberlere değindi. Yayın yönetmenliğini Can Dündar’ın üstlendiği Özgürüz Radyo’nun (özgürüz20.org) yayını, RTÜK’ün ‘kaçak radyo yayını’ yapıldığını öne sürerek konuyu yargıya taşıması üzerine BTK tarafından 21 kez engellendi. Kadıgil, aralarında bu gibi radyo yayını engellemelerinde esas teşkil eden sebebin yanıtlanmasını talep ederek bu konudaki sorularını şöyle sıraladı:

  1. Söz konusu yönetmeliğin yürürlüğe girmesinin ardından RTÜK kaç radyo yayınının kaldırılması için başvuruda bulunmuştur, kaçı kaldırılmıştır?
  2. Başvuruda esas teşkil eden neden nedir?