‘Tereddütler’, ‘Duvarlar’, ‘Eksik Belgeseller’, ‘Çark’, ‘Sevgili F’ ve ‘Sevil’ başlıklı altı videoyu bir araya getiren Görünür Görünmez: Bir (Oto)Sansür Antolojisi, sansür ve otosansür üzerine kolektif bir sorgulama. Antolojide, masaüstü belgesel, mektup, mesajlaşma, fotoğraf, video-deneme, yeniden canlandırma, güvenlik kameraları, çevrimiçi tanıklık gibi farklı teknik ve arayüzler aracılığıyla ifade özgürlüğünün sınırları sınanıyor. Görünür Görünmez: Bir (Oto)Sansür Antolojisi uluslararası prömiyerini 54. Uluslararası Rotterdam Film Festivali’nin (IFFR) Bright Future bölümü kapsamında gerçekleştirecek.
For the English version click here.
Görünür Görünmez: Bir (Oto)Sansür Antolojisi
Seen Unseen: An Anthology of (Auto)Censorship
66 dk., Hollanda/Türkiye, 2024, Türkçe/Kürtçe/İngilizce (İngilizce altyazılı)
Yönetmenler Fırat Yücel, Erhan Örs, Hakan Bozyurt, Can Memiş, Sibil Çekmen, Nadir Sönmez, Serra Akcan, belit sağ
Yapımcılar Aylin Kuryel, Fırat Sezgin, Fırat Yücel
Yapım şirketi Institute of Time, Altyazı Cinema Association
Artistik direktör & derleme kurgu Fırat Yücel
Ses miksaj, renk düzenleme & grafik tasarım Ahmet M. Öğüt
Altyazı çeviri Gökşin Uğur
Tereddütler
11 dk. / 2024 / Türkçe (İngilizce altyazılı)
Metin, video, kurgu ve fotoğraflar Fırat Yücel
Kamera Enis Köstepen, Fırat Yücel
Yıllar sonra ellerindeki görüntülerle Gezi Direnişi üzerine bir belgesel yapmaya niyetlenen hayali kişiler arasında geçen farazi bir mesajlaşma. Kadraja girenleri belirlerken korkularımız mı yoksa politik duruşumuz mu daha etkin? Tereddütler tanıdık endişelerden üretilmiş bir ‘masaüstü gerilim filmi’; aynı zamanda Görünür Görünmez: Bir (Oto)Sansür Antolojisi’ne prolog.
Fırat Yücel Altyazı Sinema Dergisi’nin kurucuları arasındadır. Bugün Altyazı’nın ifade özgürlüğüne yoğunlaşan Altyazı Fasikül: Özgür Sinema adlı yayınının editörlüğünü yapmaktadır. Sinema yazarlığının yanı sıra kurgucu ve yönetmen olarak belgesel çalışmalarını sürdürmektedir. Hoşgeldin Lenin (2016), Kapalı Gişe (2016), Özgürleşen Seyirci: Emek Sineması Mücadelesi (2016), Baştan Başa (2019) ve 8 Mart 2020: Bir Günce (2023), Ulysses Çevirmek (2023) gibi belgesellerde kurguculuk ve yönetmenlik yapmıştır.
Duvarlar
12 dk. / 2024 / Türkçe (İngilizce altyazılı)
Video Erhan Örs, Hakan Bozyurt, Can Memiş
Kurgu Erhan Örs
Kamera Enes Kılıç, Fırat Yücel
Katılımıyla Aysu Baykal, Hakan Bozyurt
Siyasi mahkûmların cezaevinde kitap hakları için verdikleri mücadelenin hikâyesi. Cezaevi avlu duvarlarının kasvetli görüntüleri, kitapların harekete geçirdiği devrimci hayal gücü, kalem yerine geçen ayakkabı boyası, reçel ve zeytin ezmesi… Duvarlar, yeniden canlandırma tekniğine de başvurarak cezaevi avlularından mahkeme salonlarına uzanan bir direnişi anlatıyor.
Erhan Örs 2014 yılına kadar Mezopotamya Sinema Kolektifi’nde çekilen filmlerin yapım ve sonrası süreçlerinde yer aldı. Birçok belgesel ve kurmaca filmin kurgusunda çalıştı. 2015 yılından bu yana kurduğu Vejan Film adlı şirkette bağımsız kurmaca ve belgesel filmlerde kurguculuğa devam etmektedir.
Can Memiş Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyoloji Bölümü ve MEF Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun olduktan sonra İstanbul Bilgi Üniversitesi’nde Felsefe ve Toplumsal Düşünce yüksek lisans programını tamamladı. Şimdilerde hafıza küratörlüğü üzerine çalışıyor ve Sanatatak isimli bağımsız kültür-sanat yayınında yazarlık ve editörlük yapıyor.
Hakan Bozyurt avukatlık mesleğini sürdürmenin yanı sıra fotoğraf ve film üretmektedir. Çalışmalarını üyesi olduğu ÇHD Kültür Sanat Komisyonu’nda da sürdürmektedir. Boğaziçi Üniversitesi sosyoloji bölümünde öğrenimine devam etmektedir.
Eksik Belgeseller
12 dk. / 2024 / Türkçe (İngilizce altyazılı)
Yönetmen Sibil Çekmen
Kurgu Nazım Soylu
Katılımcılar İlham Bakır, Nejla Demirci, Bingöl Elmas, Aynur Özbakır
Giriş görüntüler Sûr: Ax û Welat (Zana Kibar ve Hicran Urun, 2018), Aynur Özbakır, Sevgi Türkmen, Oktay İnce, Nejla Demirci, İlham Bakır, Rodi Yüzbaşı, Bingöl Elmas, Koray Kesik, Caner Canerik, Emel Çelebi, Necati Sönmez, Sibel Tekin
Üzerine çalışılıp da çekimlerine başlanamayan, çekimlerine başlanıp da bitirilemeyen, çekimleri bitirilip de kurgulanamayan, kurgusu tamamlanıp da gösterilemeyen onlarca belgesel. Eksik Belgeseller, günümüz Türkiyesi’ne, henüz “var olmayan” ve seyirciye ulaşması engellenen belgesel projeleri üzerinden bir bakış.
Sibil Çekmen Türkiye’de muhabir, proje asistanı, editör, çevirmen ve fixer olarak çalıştı. 2022 yılında, Lumière Üniversitesi’nde, ‘Türkiye’de Direnen Belgesel Sinema’nın Ortaya Çıkışı ve Gelişimi (2003-2017)’ adlı doktora tezi çalışmasını tamamladı. Şu anda, Paris’te bulunan Ulusal Göç Tarihi Müzesi’nde, Fransız görsel-işitsel arşivlerindeki göçmen kadın temsilleri üzerine bir araştırma yürütüyor.
Eksik Belgeseller’e eşlik eden yazılar:
– Filmde söyleşi yapılan belgeselcilerden Bingöl Elmas anlatıyor:
Özgürce belgesel sinema yapmaya çalışmanın anatomisi
– Sûr: Ax û Welat filminin yönetmenlerinden Zana Kibar ve kurgusucu Erhan Örs anlatıyor:
Gökyüzünün Sınırı
Sevgili F
10 dk. / 2024 / Türkçe (İngilizce altyazılı)
Metin, video, fotoğraflar & üst ses Serra Akcan
Müzik Bafille Gülo, Dengbêj Gazîn (Seslerin İzinde, ZînKolektif, 2015)
Sevgili F Serra Akcan’ın babasının büyükannesinin hikâyesinin peşinde çıktığı yolculuklarda yaşadıklarının bir bölümü. Akcan’ın geçmişle ve bugünle yüzleşmesine dair notlar içeren video, fotoğrafçının gizleneni aktarmak için kurmaya çalıştığı görsel ve sözel dilin bir tasarısı niteliğinde: Resmî tarihe karşı kendi tarihini anlatma çabası…
Serra Akcan 2001 yılından bu yana bağımsız fotoğrafçı olarak çalışmakta, ağırlıklı olarak toplumsal cinsiyet eşitliği, hafıza ve kimlik üzerine fotoğraf ve video çalışmaları yapmaktadır. Üretimlerinin yanı sıra kadınlar, çocuklar ve gençlerle fotoğraf atölyeleri yürütmektedir. NarPhotos Fotoğraf Kolektifi (2003-2020) ve ZînKolektif’in (2023- ) kurucu ortağı, Women Photograph ve Vatoz Platformu üyesidir.
Çark
6 dk. / 2024 / Türkçe (İngilizce altyazılı)
Metin, video, kurgu & üst ses Nadir Sönmez
Orijinal müzik Mert Kocadayı
İstanbul’daki bir yeşillik alanda, erkek erkeğe anonim seks kültürü tüm gelenekselliğiyle muhafaza edilmektedir. Düşük çözünürlüklü bir gece, çarka çıkmanın koreografisine uyumlanmış bir kamera, tahrik olmuş bir anlatıcının resmî üslubu ve yokluklarıyla iz bırakan bedenler. Karanlıktaki maço şehvetin yerelden Avrupa’ya uzanan etnografisi.
Nadir Sönmez oyuncu, yazar ve yönetmen. Yazdığı, yönettiği ve oyuncu olarak yer aldığı ‘Ama’, ‘Peki’, ‘Diyarbakır.Turizm.Romantizm.Aktivizm’ ve ‘Bro!’ oyunları gösterimlerine devam ediyor. Oyunundan uyarladığı ilk uzun metrajlı filmi Ama 2022’de Mubi Türkiye’de yer aldı. 2024’te Tiyatrocuların Peşinde video serisinin Kars, Erzurum, Van ve Dersim bölümlerini Youtube’da yayınladı.
Sevil
8 dk. / 2024 / Türkçe (İngilizce altyazılı)
Video belit sağ
ile Sevil Tunaboylu
Ses miksaj Sergio Gonzáles Cuervo
Yaklaşık on yıl önce katıldığı bir sergide sanatçı Sevil Tunaboylu’nun resimlerinden birine bir saldırı düzenlenir. Sevil adını taşıyan bu videoda Tunaboylu, bu saldırıyla birlikte yaşadığı sansürü ve bu sansürü takip eden otosansür süreçlerini kendi dilinden anlatıyor. Sevil bu gibi süreçlerin sanatçılar üzerinde bıraktığı etkinin ve gerçeklik kaymasının tanıdıklığına vurgu yapan bir video.
belit sağ görsel sanatçı, araştırmacı ve eğitmendir. Matematik, görsel sanatlar ve karşılaştırmalı edebiyat eğitimi aldı. Amsterdam’daki Rijksakademie ve New York şehrindeki ISCP misafir sanatçı programlarında yer aldı. Araştırma bazlı sanatsal hareketli görüntü pratiğinin kaynağı, Türkiye’de içinde bulunduğu farklı video eylem gruplarından gelmektedir.
Görünür Görünmez: Bir (Oto)Sansür Antolojisi ilk kez 17. Documentarist – İstanbul Belgesel Günleri kapsamında Haziran 2024’te seyirci karşısına çıktı. Eylül 2024’te Sinematek/Sinema Evi’nde (İstanbul), Kasım’da AVİ’de (İzmir), Aralık’ta Çand Amed’de (Diyarbakır), Sound Idea (İstanbul) ve MSGSÜ Sosyolojik Araştırmalar Kulübü’nde (İstanbul) seyirciyle buluşan Görünür Görünmez: Bir (Oto)Sansür Antolojisi uluslararası prömiyerini ise Şubat 2025’te 54. Uluslararası Rotterdam Film Festivali’nde yapacak.
Sonraki gösterimler için Altyazı Fasikül’ün sosyal medya hesaplarını takip ediniz.
X – Instagram
Altyazı Sinema Derneği’nin Altyazı Fasikül: Özgür Sinema – Görünür Görünmez video serisi ve içerikleri Haklara Destek Programı kapsamında Avrupa Birliği desteği ile hazırlanmıştır. İçeriğinin sorumluluğu üreticilerine ait olup Avrupa Birliği’nin ve/veya Haklara Destek Programı’nın görüşlerini yansıtmamaktadır.
Altyazı Cinema Association’s Altyazı Fasikül: Free Cinema – Seen Unseen video series and its contents were produced with the support of the European Union through the Haklara Destek Program. The contents are the sole responsibility of video creators and do not necessarily reflect the views of the European Union and/or the Rights Support Program.
