Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı Platformu (CİSÜ) her Cuma cinsel sağlık, kürtaj, açılma, ergenlik, toplumsal cinsiyet gibi konulara odaklanan film, dizi ve kitap önerileri paylaşıyor. Önerilerinde Kalp Atışı Dakikada 120, Tangerine, Benim Çocuğum gibi yapımlara yer veren platform Onur Ayı’nda Anahita Ghazvinizadeh’in dünya prömiyerini Cannes’da yapan filmi They ile İngiliz yazar Alice Oseman’ın, ilki 2018’de yayımlanan kitap serisi ‘Kalp Çarpıntısı’nı (Heartstopper) tavsiye ediyor. İki genç erkeğin birbirine karşı hislerini anlatan ve Netflix tarafından dizi olarak uyarlanan Heartstopper, şu sıralar yaş sınırının 18’e yükseltilmesiyle gündemde.
Cinsel haklar ve üreme haklarının temel insan hakları kapsamına girdiğini kabul eden CİSÜ Platformu, cinsel sağlık ve üreme sağlığı haklarına ve hizmetlerine hiçbir ayrımcılık olmadan erişimi desteklemek üzere faaliyetler yürütüyor. Ulusal ve yerel sivil toplum örgütleri, akademik kurumlar, meslek örgütleri ve akademisyenlerin bir araya gelmesine zemin yaratan platform, çalışmalarında bireyin özel hayatında ve kamusal alanda ortak savunuculuk çalışmaları gerçekleştirilmesini sağlamayı amaç ediniyor. Cinsel sağlık ve üreme sağlığı, aile planlaması, kadın sağlığı, halk sağlığı, toplumsal cinsiyet eşitliği, cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar, engellilik, sığınmacı ve mülteciler, gençlik ve hukuk alanında çalışmakta olan sivil toplum kuruluşları ve bireysel üyelerden oluşan organizasyon, çalışmaları 2020 yılı Şubat ayında başlayan ve üç yıl devam edecek olan “Türkiye’de Üreme Hakları ve Sağlığı Platformu’nun Güçlendirilmesi” projesi kapsamında destekleniyor.
Faaliyetlerinde Türkiye’de üreme sağlığı ve cinsel sağlık hizmet ve haklarının güncel durumunu ortaya koymayı ve ilgili hak ve hizmetlere ayrımcılık olmaksızın erişimi kolaylaştırmayı sağlamayı hareket noktası kabul eden platform; ilgili konularda podcast yayınları, söyleşi, panel ve atölye etkinlikleri düzenliyor, her ay ya da iki ayda bir yayımlanan e-bültenle çalışmalarını rapor edip okuyucuya sunuyor. Platform özel günlerde, farkındalık günlerinde ya da merkezine aldığı konularla ilgili yeni gelişmeler doğrultusunda film, dizi ve kitap önerilerinde bulunuyor. CİSÜ Platformu’nun tavsiye ettiği film ve dizilerden bazıları şu şekilde:
Kalp Atışı Dakikada 120
Yönetmenliğini Altın Palmiyeli Sınıf’ın (Entre les Murs, 2008) senaristi Robin Campillo’nun üstlendiği Kalp Atışı Dakikada 120 (120 Battements par Minute, 2017), hükümetin AIDS politikalarına karşı mücadele yürüten ACT-UP Paris’e katılan Nathan’ı odağına alıyor. Nathan ve diğer aktivistlerin devlet yetkililerini AIDS konusundaki resmî politikayı değiştirmeye zorlamak için yürüttüğü eylemlerden örgüt içi dinamiklere uzanan film Cannes’dan Jüri Büyük Ödülü’yle ayrıldı.
Tangerine
The Florida Project (2017), Red Rocket (2021) gibi filmlerin yönetmen Sean Baker’ın imzasını taşıyan Tangerine (2015), trans seks işçisi iki arkadaşın bir erkeği bulmak için çıktığı yolculuk üzerinden çok kültürlü bir dünyanın kapılarını aralıyor. Tek bir günü takip eden filmin tamamı iPhone kamerasıyla çekildi.
Big Mouth
Ergenlikteki genç insanların bedenlerinde yaşanan hormonal ve seksüel değişimlere odaklanan Big Mouth (2017-) platformun önerilerinden bir diğeri. Yaratıcı ekibinde Jennifer Flackett, Andrew Goldberg, Nick Kroll ve Mark Levin’in yer aldığı dizinin beşinci sezonu 2021’de seyirciyle buluştu. Big Mouth Netflix Türkiye’de 18+ ibaresiyle yayımlanıyor.
Benim Çocuğum
Boğaziçi Üniversitesi’nde belgesel sinema üzerine dersler veren belgeselci/akademisyen Can Candan’ın kamerasını İstanbul’da yaşayan ve çocuğu LGBTİ+ bireyi olan ailelere çevirdiği Benim Çocuğum (2013), LGBTİ+ ailelerinin nasıl dayanıştığını ve örgütlendiğini anlatıyor.
Sex Education
Laurie Nunn’ın yaratıcısı olduğu Netflix dizisi Sex Education (2019-), annesi seks terapisti olan özgüvensiz bir gencin edindiği bilgilerle okulda bir seks terapi merkezi kurma fikrini odağına alıyor. Cinsellik, aşk, dostluk, cinsel yönelim, homofobi gibi pek çok konuya değinerek gençlerin cinselliği keşfetme ve açılma süreçlerini takip eden dizi Netflix’te 18+ ibaresiyle yayımlanan yapımlardan.
Uğur Böceği
Frances Ha (2012) ve Bayan Amerika (Mistress America, 2015) gibi filmleriyle oyuncu ve senarist olarak tanınan Greta Gerwig’in imzasını taşıyan Uğur Böceği (Lady Bird, 2017) merkezine aldığı liseli Christine’in sancılı büyüme sürecini anlatıyor. Ergenlik, cinsellik ve anne-genç kız ilişkilerini ele alan film En İyi Film ve En İyi Yönetmen dâhil beş dalda Oscar adaylığı elde etti.
Asla, Nadiren, Bazen, Her Zaman
Asla, Nadiren, Bazen, Her Zaman (Never Rarely Sometimes Always, 2020), It Felt Like Love (2013) ve Beach Rats (2017) filmleriyle tanınan Eliza Hittman’ın üçüncü uzun metrajı. İki genç kadının bir kürtaj operasyonu için New York’a yaptıkları ziyaret üzerinden istenmeyen gebeliklerin sonlandırılması meselesini elen alan film dünya prömiyerini Berlinale’de yaptı.
Dünyanın dört bir yanından LGBTİ+’ların eşit hak talebini tekrarladığı Onur Ayı her yıl Haziran ayında kutlanıyor. Platform Onur Ayı vesilesiyle izlemek üzere İran asıllı Amerikalı kadın yönetmen Anahita Ghazvinizadeh’in dünya prömiyerini Cannes’ın Yarışma Dışı bölümünde yapan filmi They’i (2017) öneriyor. Filmde toplumsal cinsiyet sistemini reddeden 14 yaşındaki J’nin cinsiyet değiştirme ameliyatı için karar verme süreci anlatılıyor.
Platform, Onur Ayı dolayısıyla LGBTİ+’ları gözeten bir diğer seçim olarak İngiliz yazar Alice Oseman’ın, ilki 2018 yılında yayımlanan serisi ‘Kalp Çarpıntısı’nı (Heartstopper) okumayı tavsiye ediyor. 2016’da bir internet çizgi romanı olarak yayımlanmaya başlayan ‘Kalp Çarpıntısı’ toplamda beş kitaptan oluşuyor. Charlie ve Nick adında iki genç erkeğin tanışmasını, dost olmasını ve daha sonra aralarında başlayan aşkı anlatan kitaplar, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Küçükleri Muzır Neşriyattan Koruma Kurulu’nun kararıyla “çocuklar için zararlı içeriklere sahip olduğu” gerekçesiyle muzır ve müstehcen ilan edildi. Kitapların satışının kapalı zarflar içerisinde “küçüklere zararlıdır” ibaresiyle yapıldığını da not düşelim.
Öte yandan Netflix tarafından dizi olarak uyarlanan ve tüm dünya ile aynı anda 22 Nisan 2022’de Netflix Türkiye’de yayımlanmaya başlayan Heartstopper‘ın başta +13 olan yaş sınırı +18’e yükseltildi.
CİSÜ Platformu’na dair daha detaylı bilgi edinmek için platformun internet sitesine bakılabilir. Platformun faaliyetleri Instagram ve Twitter hesaplarından da takip edilebiliyor.
