Gezi Direnişi’nin yıldönümlerinde bugüne kadar birçok kolektif ve belgeselci direnişle ilgili yaptıkları filmleri çevrimiçi erişime açtı. Gezi Davası’ndaki mahkûmiyet kararlarının ardından 2022’de Documentarist’in çağrısıyla erişime açılan filmler de oldu.
Hazırladığımız listede, hem çevrimiçi erişime açık olan belgesel ve videolara, hem de henüz internetten erişilemeyen filmlere yer veriyoruz. Listemizde odağına Gezi’yi alan belgesellerin yanı sıra yolu Gezi’den geçen belgeseller de var. Gezi’yi odağına alan bazı animasyonlara ve hikâyesi Gezi Direnişi sırasında geçen kurmaca filmlere de listemizde yer verdik.
Tıklanabilen film isimlerinden ilgili filmlere ulaşabilirsiniz. Liste, her yıl yeni filmler ve çevrimiçi bağlantılarla güncellenecektir.
Gezi 9 Yaşında (2022) Yön.: Aslı Atasoy
Gazeteci Aslı Atasoy’un yaptığı belgesel, gazeteci, yazar, müzisyen ve aktivistlerin gözünden Gezi Direnişi’ne bakıyor.
Hem Müslüman Hem Feminist (2020) Yön.: Nebiye Arı
İslami feminizmin hikâyesini anlatan belgeselin sonlarına doğru, filmde söyleşi yapılan Müslüman feministler yollarının Gezi Direnişi’nde kesişmesini anlatıyor.
CemileSezgin (2020) Yön.: Aylin Kuryel, Raşel Meseri
İzmir sokaklarına aşklarını kazıyan Cemile ile Sezgin hikâyesini anlatan kısa belgeselde, Gezi Direnişi sırasında yer ve duvar yazılamalarının ‘halkın matbaası’ haline gelişine de selam çakılıyor.
Direniş 101: #GEZİ (2020)
Medyanın Gözünden adlı YouTube kanalının hazırladığı videoda haber görüntüleri ve sosyal medya alıntıları aracılığıyla Gezi Direnişi kronolojik olarak anlatılıyor.
Pen Parkta (2020): Raşel Meseri’nin Gezi’den esinle kaleme aldığı bu ‘direniş masalı’, Çocuk Çalışmaları Derneği tarafından Kültür İçin Alan desteği ve Habitus Yayınevi işbirliğiyle Kürtçe sesli kitaba dönüştürüldü. Üç dilli yayınlanan kitap için Sanne Karssenberg’in yaptığı çizimler hareketlendirilerek animasyon görünümü kazanıyor.
Emel Anne (2019) Yön.: Kazım Kızıl
Eskişehir’de dövülerek öldürülen Ali İsmail Korkmaz’ın annesi Emel Korkmaz’ın verdiği adalet mücadelesi ve yürüttüğü kampanyaları anlatan bir belgesel.
eigengrau (2018)
140Journos tarafından Gezi’nin 5. yıldönümünde hazırlanan kısa video.
Aşk Bitti (2017) Yön.: Mert Kaya
Aşk Bitti izleyiciyi, 2013 Haziran’ında Brezilya’da gerçekleşen eylemleri Gezi Direnişi’yle bir arada düşünmeye davet ediyor. Belgesel 31 Mayıs’tan 14 Haziran’a dek Vimeo üzerinden izlenebilecek.
İnsan Mikrofonu (2017): Documentarist’in 10. yılı için Fırat Yücel ve Elif Ergezen tarafından hazırlanan kısa belgesel, 2 Haziran 2013’ün Gezi eylemlerinde Zeki Demirkubuz’un sözlerinin işitilmemesi üzerine geliştirilen “insan mikrofonu” çözümünü konu ediniyor.
Özgürleşen Seyirci: Emek Sineması Mücadelesi (2016) Yapım: Emek Bizim İstanbul Bizim
Emek Sineması’nın yıkımına karşı mücadeleyi konu alan kolektif belgesel, Emek’in 20 Mayıs’ta yıkılmasından bir hafta sonra başlayan Gezi Direnişi’nden görüntüler de içeriyor.
Berkinimiz (2015): Documentarist 2015 AnimaDoc Atölyesi’nde üretilen bu kısa animasyon, polisin gaz kapsülüyle öldürdüğü Berkin Elvan üzerine.
Gezi Tarih Olur Mu? (2015) Yön.: Enis Rıza Sakızlı
Tarih Vakfı’nın 5 Ekim 2013 tarihinde düzenlediği Siyaset, İsyan ve Tarih Yazımı başlıklı atölyeden hareketle hazırlanan belgesel, Gezi’nin aktörleriyle yapılmış söyleşileri bir araya getiriyor.
Haziran Yangını (2015) Yön.: Gürkan Hacır
Kızılay’da polis kurşunuyla öldürülen Ethem Sarısülük’ün dava sürecini ele alan belgeselde, Sarısülük’ün 23 yıl boyunca kentlerden uzak inziva hayatı sürdüren, 21 Aralık 2012’de hayatını kaybeden babası Muzaffer Sarısülük’ün hikâyesi de anlatılıyor. Fragman için tıklayınız.
Çapulcu Zamanlar (2014) Yön.: Cem Uğur, Kenan Ağbulut (Getto Sinema Kolektifi)
Etkin Haber Ajansı’nda çalışmakta olan Cem Uğur, Emrah İlingi ve İmran Aydın’ın çektiği görüntülerden oluşan bu orta metraj belgesel, Gezi Parkı’ndaki ilk direniş anlarıyla başlıyor, direniş sürecinde hayatını kaybedenlere yakılan devrimci ağıtla sona eriyor.
Gezi Parkı Belgeseli (2014) Yön.: Gezi Doc
Gezi Doc ekibinin ürettiği, üçer saatlik üç bölümden oluşan bir kolaj çalışması. Ekip kendi kayıtlarının yanı sıra belgeselin büyük kısmında dolaşımda olan çekimleri ve TV/dijital medya yayınlarını kullanmış.
Madde 16: Yaşam Hakkı (2014) Yön.: Veysel Kerem Hun, Yılmaz Kılıç
Gezi Direnişi sırasında polis aracından atılan gaz kapsülüyle bir gözünü kaybeden belediye temizlik işçisi Muharrem Dalsüren, Gezi öncesi polis şiddetinin izlerini sürmeye başlar.
Gezi’yi Hatırlamak (2014) Yön.: Timurtaş Onan
Gezi’nin hemen sonrasında park forumları sürmekteyken, farklı siyasi görüşlere sahip 18 kişiyle yapılmış röportajlardan oluşan bir belgesel. (Bağlantıda Fırat Yücel’in Timurtaş Onan ile yaptığı söyleşinin ardından filmi izleyebilirsiniz.)
Yeryüzü Aşkın Yüzü Oluncaya Dek (2014) Yön.: Reyan Tuvi
Farklı hayat tarzları ve ideolojilere sahip karakterler üzerinden Gezi Parkı’ndaki kolektif yaşamı merkeze alan belgeseli, polis şiddeti sonucu hayatını kaybedenlerin hikâyelerine de temas ediyor. 2014’te Adana Altın Koza Film Festivali, İstanbul Film Festivali, Documentarist – İstanbul Belgesel Günleri ve daha birçok film festivalinde gösterilen belgesel, Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde ise sansüre uğrayarak program dışı bırakılmıştı.
Gözdağı (2014) Yön.: Can Dündar
Gezi direnişi sırasında gözünü kaybeden 6 gencin öyküsünü anlatan belgesel, 31 Mayıs 2014 tarihinden itibaren parklarda ve salonlarda ücretsiz olarak gösterilmeye başlanmıştı. (Bağlantıda Burcu Karakaş’ın Gezi Şehitleri ve Gazileri Platformu’ndan Volkan Kesanbilici ve Okan Özçelik ile yaptığı söyleşinin ardından filmi izleyebilirsiniz.)
#Direnayol (2014) Yön.: Rüzgâr Buşki
LGBTİ+ bireylerin Gezi Direnişi’ndeki rolünü ve Gezi’nin onlar üzerinde bıraktığı etkiyi anlatan; mizahi ve oyunbaz bir montaja sahip olan bir belgesel. Fragman için tıklayınız.
Gezi Tanıklığı / Witnessing Gezi (2014) Yön.: Emin Özmen
Ödüllü Gezi fotoğrafları albümüyle tanınan fotomuhabir Emin Özmen‘in çektiği film, protestoları ve polis şiddetini, 31 Mayıs 2013 günü Taksim Meydanı’ndaki sessiz oturma eylemine yapılan müdahaleden başlayarak aktarıyor.
Ben Bir Slogan Buldum: Annem Benim Yanımda (2014) Yön.: Ayris Alptekin, Albina Özden, Fehime Seven, Nazli Bulum, Sefa Tokgöz
Yeni kuşaktan gençlerin ve onların ailelerinin kendi ağızlarından direniş deneyimlerini dinlediğimiz kolektif bir belgesel. Fragman için tıklayınız.
Trans X İstanbul (2014) Yön.: Maria Binder
Trans aktivist Ebru Kırancı’nın yaşam öyküsünü anlatan belgeselde, kentsel dönüşüm ve yerinden etmelere karşı verilen mücadelelerle ilişkili olarak Gezi Direnişi de yer alıyor. Fragman için tıklayınız.
İstanbul United (2014) Yön.: Farid Eslam
Gezi Direnişi protestolarında bir araya gelen Türkiye’nin üç büyük takımı, Beşiktaş, Galatasaray ve Fenerbahçe kulüplerinin taraftar gruplarına odaklanan bir belgesel. Fragman için tıklayınız.
Ethem Sarısülük Belgeseli (2014) Yapım: Redhack
Redhack’in Ankara’da polis kurşunuyla öldürülen Ethem Sarısülük anısına yaptığı belgesel.
Cennetin Düşüşü (2013) Yön.: Ersin Kana
Gezi Direnişi’ni adalet vurgusu üzerinden, direnişe aktif olarak katılmış isimlerle söyleşiler ve arşiv görüntüleriyle anlatan bir belgesel.
Tornistan (2013) Yön: Ayçe Kartal
Anaakım medyanın Gezi Direnişi konusundaki ikiyüzlülüğüne dair animasyon Altyazı’nın Ayın Kısası köşesinin de konuğu olmuştu.
Gezi Havası (2013) Yön.: Ahmet Nüvit Bingöl
4-17 Haziran 2013 arasında yaşananlardan parçaları direnişin ritmiyle yansıtan kısa bir video.
Gezi Yazı: Başkaldırının 140 Vuruşu (2013) Yapım: Anonim
Gezi Direnişi’ni Twitter’da yaşananlar aracılığıyla özetleyen bir video.
DİĞER BELGESEL VE VİDEOLAR:
Ali: Düşlerinde Özgür Dünya (2014) Yapım: Kolektif Sinema
Anne (2014) Yön.: Şafak Pavey
Resist (2014) Yön.: Serkan Ocak
Gezi Tanıklığı (2014) Yön.: Bariş Koca, Soner Emanet
Gezi’nin Ritmi (2014) Yön.: Güvenç Öz
Bunu Ben Kırdım Çünkü… (2013)
11 Haziran 2013 (2013) Yön.: Fatih Pinar
Turkey’s Civil Riot: İstanbul Rising (2013) Yapım: Vice
Gezi Direnişinin İlk Haftası (2013) Yapım: Anonim
Ağaçlarla Başladı: Gezi Parkı’nda İsyan (2013) Yön.: Akile Nazli Kaya, Tomaş Doruşka
Direnen Sevgi (2013) Yön.: Berkan Aktepe
Başlangıç (2013) Yön.: Serkan Koç
Leviathan’la Yaşamak (2013) Yön.: Şirin Bahar Demirel
#occupyGEZI, (2013) Yön.: Deniz Tarsus
Nefes Al (2013) Yön: Süleyman Demirel ve Recai Rize
Gördüm: Bir Gezi Parkı Direnişi Belgesel Filmi Yapım: Çapuling Yapan Sinemacılar
KURMACA FİLMLER:
Tamamı bir evin içinde geçen film, birkaç karakterin kıstırılmışlığı üzerinden, sinizmle isyan duyguları arasında gidip gelen beyaz yakalı sınıfın eylemlerle kurduğu ilişkiye, “dışarı çıkıp çıkmama” sorusuna odaklanıyor. Fragman için tıklayınız.
Gezi belgeselleri üzerine direnişin birinci yıldönümünde Senem Aytaç’ın kaleme aldığı yazıya şuradan ulaşabilirsiniz.
Gezi belgeselleri üzerine direnişin onuncu yıldönümünde yayınladığımız Oktay İnce’nin yazısına şuradan ulaşabilirsiniz.
